همانطور که در مقاله قبل خواندیم هر ip در شبکه از دو بخش Host و Net تشکیل شده است.که قسمت Net باید بین تمام نود ها یکی باشد و قسمت Host هرنودی یک آدرس یونیک دارد. به عنوان مثال در آدرس 
سه اوکتت اول برای تمام شبکه باید یکی باشد و اوکتت آخر هر نودی می تواند یک عدد به خود بگیرد.نکته مهم این است که هر نود باید اطلاع داشته باشد که تا کدام قسمت از آدرس مربوط به بخش شبکه است(منظور این است که آدرس شبکه فقط مربوط به اوکتت اول است و بقیه هاست۱۰.۱۰.۱۰.۱ یا دو اوکتت اول بقیه هاست ۱۰.۱۰.۱۰.۱ یا سه اوکتت اول بقیه هاست۱۰.۱۰.۱۰.۱) دلیل مهم بودن آن این است که هاست مبداء اگر مقصد را در شبکه خود ببیند ترافیک را مستقیم تحویل مقصد می دهد و اگر مقصد را در شبکه خود نبیند ترافیک را تحویل روتر می دهد حال این سوال مطرح می شود که از کجا متوجه می شود ؟در پاسخ باید بگوییم از قسمت Network
سعی می کنیم این موضوع را با یک مثال برای شما روشن کنیم:
فرض کنید آدرس فرستنده(Source Address) برابر با ۱۰.۱۰.۱۰.۲۰ و آدرس گیرنده(Destination Address) برابر با ۱۰.۱۰.۳۰.۲۰ می باشد.
حال این سوال مطرح می شود که فرستنده از کجا می فهمد که گیرنده در شبکه خودش قرار دارد یا نه؟در پاسخ می گوییم بستگی دارد که بخش NETWORKID تا کدام اوکتت درنظر گرفته شده است!!؟یعنی :
همانطور که در شکل مشاهده می کنید در حالت آخر فرستنده باید متوجه شود که آدرس گیرنده در شبکه خودش قرار ندارد تا بتواند ترافیک را تحویل روتر بدهد.
برای این منظور مفهوم Subnet Mask مطرح می شود:
ما تمام این موارد را گفتیم تا شما متوجه اهمیت این مفهوم بشوید.
پس در ادامه به مفهوم بسیار مهم SubnetMask در IP می پردازیم:
در همین ابتدا باید بگوییم که نحوه ی قرار گیری Subnet Mask به این صورت است که بخشی که معادل Network است به ازا آن ۱ قرار می دهیم و بخشی که معادل Host هست به ازا آن ۰ قرار می دهیم:
فرض کنید می خواهیم ۲اوکتت اول مربوط به Network باشد:
source :۱۰.۱۰.۱۰.۲۰
۱۱۱۱.۱۱۱۱.۰۰۰۰.۰۰۰۰ < ————– subnet :۲۵۵.۲۵۵.۰.۰
به شرط آنکه آدرس گیرنده ۱۰.۱۰.۳۰.۲۰ باشد فرستنده متوجه می شود که گیرنده در شبکه خودش قرار دارد و ترافیک را مستقیم تحویل گیرنده می دهد :
اما اگر فرض کنیم ۳ اوکتت اول مربوط به Network باشد :
source :۱۰.۱۰.۱۰.۲۰
subnet :۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵.۰
به شرط آنکه آدرس گیرنده ۱۰.۱۰.۳۰.۲۰ باشد فرستنده متوجه می شود که گیرنده در شبکه خودش قرار ندارد و ترافیک راباید تحویل روتر دهد.
تا به اینجای بحث فقط به این خاطر بود که شما معنا و مفهوم مهم Subneting رادرک کنید که امیدواریم به این مهم رسیده باشیم حال به طور اختصاصی به مفهوم Subneting می پردازیم:
مفهوم subneting:
سابنتینگ چیست ، پروسه ای است که طی آن یک شبکه بزرگ را به چند شبکه کوچکتر تقسیم بندی می کنند . با استفاده از این قابلیت , تاثیرگذاری و مدیریت شبکه بهبود می یابد .
در بحث Subneting اولین سوالی که مطرح می شود این است که معیار ما برای مشخص کردن قسمت NETID و HOSTID چیست؟ پاسخ تعداد هاست (Host)ها در شبکه است.با یک مثال این پاسخ را توضیح می دهیم:
با توجه به اینکه ۳۲ بیت برای آدرس دهی در دسترس داریم فرض کنید ۱۰۰ عدد هاست یا نود با پیش بینی آینده در شبکه وجود دارد،حال می گوییم برای آدرس دهی این ۱۰۰ عدد هاست احتیاج به ۷ بیت برای هاست داریم بنابر این ۲۵=۷-۳۲ عدد بیت برای بخش NET درنظر می گیریم.لازم به ذکر است که این تعداد بیت را برای NET به صورت ۲۵/ نیز نمایش می دهند.(در برخی منابع درسی این روش نمایشی را به عنوان CIDR معرفی می کنن)
پس مجدد متذکر می شویم که Subnet Mask را بر اساس تعداد Node های موجود در شبکه درنظر می گیریم و اینکه برای آدرس دهی این تعداد نود چه تعداد بیت هاست مورد نیاز است.
مثال دیگر :فرض کنید در شبکه ای تعداد ۱۹۰ هاست موجود است!در این حالت می گوییم ۸ بیت برای آدرس دهی این تعداد هاست مورد نیاز است (در واقع ۲به توان ۸ که می شود ۲۵۶ و با این تعداد می توان ۱۹۰ هاست را آدرس دهی کرد) حال تعداد کل بیت ها را از این مقدار کم می کنیم(۲۴=۸-۳۲) بنابر این تعداد ۲۴ بیت را برای NET درنظر می گیریم(۲۴/) و مابقی آن را برای قسمت Host قرار می دهیم.
در تصویر بالا سعی کردیم نحوه محاسبه را برای درک بهتر برای شما نمایش دهیم.
برای اینکه در هنگام محاسبه دست به قلم و کاغذ نبرید پیشنهاد می کینم این موارد را به ترتیب به ذهن بسپارید:
حال بدون کاغذ و قلم سعی کنید کلیه موارد پایین را که قبلا حساب کرده بودیم بنویسید:
تمرین: حال برای تمرین شما خواننده عزیز سعی کنید برای یک شبکه که تعداد ۱۰ عدد هاست در شبکه موجود است موارد بالا را بنویسید؟
(در صورتی که سوالی داشتید لطفا در پایین مقاله و در بخش نظرات مطرح کنید)
در پایان اینگونه می گوییم که ما با توجه به تعداد هاست های موجوددرشبکه SubnetMask را مشخص می کنیم.امیدوارم تا اینجای مقاله مورد پسند شما عزیزان قرار گرفته باشد، انشاالله درمقاله بعدی مبحث آدرس دهی را ادامه می دهیم.
POP/³